Najpierw krótko. Co wybrać? Ekogroszek, pellet czy gaz?
- Jeśli lubisz, gdy w domu jest przyjemnie ciepło, ale nie chcesz przepłacać, nie straszy Ci brud i praca fizyczna, wiesz co to znaczy palić węglem w kopciuchu – wybierz ekogroszek.
- Jeśli nie masz dostępu do gazu, a cenisz sobie czystość w kotłowni, piecu i najbliższym otoczeniu – wybierz pellet.
- Jeśli masz dostęp do gazu, Twój dom jest dobrze ocieplony lub stosunkowo nieduży, ważny jest dla Ciebie komfort, a jednocześnie jesteś skłonny płacić więcej – wybierz gaz.
Czy już wiesz co wybrać?
Mówi się, że diabeł tkwi w szczegółach. Oto i one.
Koszty ogrzewania
Pierwszym i dla wielu najważniejszym czynnikiem mającym wpływ na decyzję są koszty ogrzewania. Ten element jest szczególnie istoty, gdy mamy duży dom, nieocieplony lub w budownictwie starego typu. Pod tym względem najlepiej wypada ekogroszek i jest to jego największy atut. Wybierając dobry, kaloryczny węgiel mamy pewność, że w domu będzie ciepło nawet w czasie największych mrozów, a koszty stosunkowo niewielkie. Pellet to mniej kaloryczne paliwo niż ekogroszek, a jego cena za tonę jest na podobnych poziomach. Będziesz musiał zakupić większą ilość, co oznacza większe koszty. Najdroższym rozwiązaniem jest gaz.
Zapytasz ile droższym? Trudno jednoznacznie stwierdzić, ponieważ to zależy od wielu czynników: wielkości i wieku domu, izolacji, klasy pieca, ustawień spalania, jakości opału, zadanej temperatury i innych. Gaz może być nawet tańszy, jeśli zostanie porównamy do przewymiarowanego pieca, opalanego złej jakości ekogroszkiem, kupionym w okresie po promocyjnym i ze złymi ustawieniami.
PS. Planowane są również podwyżki cen gazu, które również należy brać pod uwagę.
Ekologia
Wszystkie trzy metody ogrzewania uważane są za ekologiczne. Jest to prawda jeśli zostaną porównane do starego sposobu palenia węglem i drewnem. Jeśli jednak porównamy je między sobą, najbardziej przyjazny środowisku okaże się gaz. Praktycznie efekty jego spalania są niezauważalne. Również pellet można śmiało nazwać ekologicznym paliwem. Produkowany z odnawialnej biomasy pozostawia niewielką ilość popiołu, który można użyć jako nawóz. Dymu jest niewiele podobnie jak w przypadku ekogroszku. Ma on jednak bardziej przyjazny dla środowiska skład (np. brak siarki). W tym zestawieniu ekogroszek wypada najsłabiej. Jeśli wybierzesz polski węgiel o wysokiej kaloryczności musisz się liczyć z dużą ilością popiołu, który trzeba wywozić. (Pewnym rozwiązaniem może być rosyjski lub kolumbijski ekogroszek. Powstaje z niego znacznie mniej popiołu). Należy też mieć na uwadze zanieczyszczenie powietrza którym oddychasz w kotłowni.
Zapach
Palenie węglem generuje nieprzyjemny zapach. W przypadku nowoczesnych pieców na ekogroszek ten problem został mocno ograniczony. Jednak przy czyszczeniu, usuwaniu popiołu i uzupełnianiu zasobnika będzie nam towarzyszył. Dobry pellet to nic innego jak drewno więc i ewentualny zapach będzie znacznie przyjemniejszy i mniej szkodliwy dla zdrowia. Gaz po raz kolejny jest bezkonkurencyjny. Praktycznie brak zapachu (chyba, że się ulatnia).
Wybór dostawcy
Decydując się na ekogroszek lub pellet mamy możliwość wyboru dostawcy (zobacz listę). Możemy zakupić paliwo polskich, jak i zagranicznych producentów. Sami decydujemy ile i kiedy kupujemy. W przypadku gazu cenniki są odgórnie narzucone. Zmiana operatora, mimo że jest możliwa, daje znacznie mniejsze możliwości wyboru.
Dostawa i płatność
Gaz opłacany jest cyklicznie (np. co miesiąc, kwartał). Do ceny są doliczane opłaty stałe niezależnie czy korzystamy w danym miesiącu z ogrzewania czy nie. Nie składamy zamówień. Wystarczy opłacić faktury.
Ekogroszek i pellet można zamówić jednorazowo, rozdzielić na 2-3 dostawy lub nawet kupić pojedyncze worki. Możemy zapłacić raz i już nie zawracać sobie głowy rachunkami przez cały kolejny rok. Z drugiej strony jest to duży, jednorazowy wydatek. Musimy dodatkowo poświęcić czas na rozładunek opału. Może być również problem, jeśli mieszkamy na uboczu lub przy niewielkiej drodze. Kurierzy do transportu wykorzystują duże samochody dostawcze.
Promocje, hurt i zakupy bezpośrednie
W okresie wiosenno-letnim możemy liczyć na promocyjne ceny ekogroszku i pelletu. To pozwoli Ci zaoszczędzić nawet kilkaset złotych rocznie (zobacz aktualne promocje na ekogroszek).
Dobrym rozwiązaniem może okazać się też jednorazowy zakup hurtowej ilości opału (np. 25 ton). Towar można podzielić na kilku sąsiadów, a cena będzie dużo korzystniejsza.
Ostatni sposób to zakup w kopalni lub bezpośrednio u importera/producenta. Należy mieć jednak własny transport.
Kotłownia (wymiary, ogrzewanie)
Kotły na ekogroszek i pellet wymagają odpowiednio dużej kotłowni. Zajmują sporo miejsca. Potrzebny jest swobodny dostęp do podajnika. Warto też wygospodarować miejsce na opał. Piec na gaz nie stwarza takich problemów.
Mówi się, że najcieplejsze miejsce w domu to kotłownia. I jest to prawda, jeśli palimy ekogorszkiem lub pelletem. Jeśli masz gaz to prawdopodobnie będziesz musiał zamontować dodatkowy grzejnik.
Czyszczenie i przeglądy pieca
Wszystkie kotły wymagają czyszczenia i okresowych przeglądów. Jednak tylko ekogroszek wytwarza duże ilości sadzy, która obniża sprawność i dodatkowo blokuje kanały spalinowe. Wymaga on cotygodniowego czyszczenia (w okresie wakacyjnym rzadziej). Kocioł na pellet może mieć funkcję samooczyszczenia, ale nawet bez niej ilość zanieczyszczeń będzie znacznie mniejsza.
Popiół
Spalanie ekogroszku generuje duże ilości popiołu, który trzeba usuwać. Pewnym rozwiązaniem mogą być produkty z importu (Rosji, Kolumbii), gdzie ilość odpadów jest znacznie mniejsza (zazwyczaj kosztem kaloryczności węgla lub jego ceny). Popiół z pelletu jest minimalny i jak wcześniej wspomniałem neutralny dla środowiska. Gaz wiadomo – zero popiołu.
Dźwiganie worków
Kupując ekogroszek należy pamiętać, że waga jednego worka może wynosić nawet 25 kg. To naprawdę sporo. Pellet jest sprzedawany zazwyczaj po 15 kg, ale ma większą objętość, a przy tym mniejszą kaloryczność niż ekogroszek. Będzie go znacznie więcej do przenoszenia. Z drugiej strony można tego typu wysiłek potraktować jak formę sportu 🙂
Brud w kotłowni
Ekogroszek brudzi bardzo, pellet trochę, gaz wcale. Decydując się na pierwszy wariant, można już na starcie zainwestować w odkurzacz do popiołu i kilka par rękawiczek.
Niezbędne miejsce do magazynowania
Sporo miejsca zajmuje pellet, ponieważ będziesz potrzebował go najwięcej. Pomieszczenie nie może być zawilgocone (wystarczy rozdarty worek, aby opał nabrał wilgoci). Oczywiście powinien znajdować się możliwie daleko od źródeł ciepła. Ekogroszek jest odrobinę mniej wymagający i zajmuje mniej miejsca. Mokrym węglem nie można palić, ale można go wysuszyć, nie tracąc zbyt wiele na jakości. Gaz z sieci nie wymaga magazynowania.
Jakość opału
Trudno jest kupić dobry ekogorszek i dobry pellet. W pierwszym wypadku mogą pojawić się problemy ze spiekami, kamieniami, dużą ilością popiołu i sadzy, wilgotnością. Pellet często zawiera domieszki, odpadki, produkty niewiadomego pochodzenia. Musisz poszukać i sprawdzić, aby finalnie wybrać najlepszy produkt.
Rozpalania pieca
Kocioł na gaz rozpala się sam. Podobnie sprawa wygląda z pelletem (jeśli ma zapalarkę). Ekogroszek wymaga ręcznego rozpalania pieca w razie wygaśnięcia lub przerwy w ogrzewaniu. Nie jest to zadanie trudne, ale oznacza dodatkową pracę. Zobacz sposoby na rozpalenie pieca na ekogroszek.
Duży koszt pieca
Kocioł na ekogroszek 5 klasy jest drogi. Ceny sięgają kilkunastu tysięcy złotych. Kotły na pellet i gaz zazwyczaj są tańsze.
Nastawy
Ustawienie kotła na ekogroszek i pellet wymaga dostosowania ustawień do aktualnie stosowanego paliwa. Często stwarza to problemy użytkownikom. Może się zdarzyć, że zamieszkasz w kotłowni na kilka dni 😉
Głośna praca pieca
Jeśli kotłownia jest w bezpośrednim sąsiedztwie części mieszkalnej, należy pamiętać, że praca kotła z podajnikiem wytwarza mniej lub bardziej słyszalne dźwięki.
Przerwy w ogrzewaniu
Nowoczesne kotły i instalacje rozprowadzające wodę wymagają prądu. W przypadku długotrwałej awarii (np. klęska żywiołowa) praktycznie jesteś odcięty od ogrzewania. Możesz jednak zakupić agregat i zabezpieczyć się na taką ewentualność. Przy braku gazu pozostaje tylko inne źródło ogrzewania (np. piec na węgiel, prąd).